تناظر انسان و هستی در اندیشه اسلامی و بازتاب آن در معماری اسلامی

Authors

  • سمانه تقدیر استادیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
  • عبدالحمید نقره کار دانشیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
  • فرهنگ مظفر دانشیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
Abstract:

اگرچه در بیشتر نگرش های معناگرا نوع تعامل انسان با هستی را از موضوعات مهم و تأثیرگذار در حوزه خلق آثار معماری دانسته اند ولی ابعاد و جزئیات این تعامل به ویژه در نگرش اسلامی همراه با تأثیرات آن در معماری چندان روشن نشده است. این مقاله تلاش نموده با توجه به تعریف انسان، هستی، معماری و ظرفیت های هریک و نحوه تعامل آن ها با یکدیگر از منظر اسلام (با مبنا قراردادن دیدگاه حکمت متعالیه)، رابطه بین آن ها را در قالب مدلی کاربردی در حوزه معماری ارائه نموده و براساس آن تعریفی از معماری شایسته ارائه نماید. این مقاله با توجه به آموزه های اسلامی، (به ویژه حدیث حضرت علی (ع) به تعریف مراتب نفس انسان (نامی نباتی، حسی حیوانی، ناطقه قدسی، کلی الهی)، قوا و نیازهای او پرداخته و سپس باتوجه به مراتب هستی و ظرفیت های آن، به وسیله مدلی، تناظر بین مراتب وجودی نفس انسان و هستی را نشان داده است. همچنین با روش استدلال و استنباط منطقی ثابت می نماید معماری شایسته م یتواند قابلی تهایی متناظر با مراتب وجود انسان و هستی داشته باشد و به انسان کمک نماید تا با استفاده از ابزار ادراکی خود (حس، خیال، عقل، قلب) درک مناسبی از مراتب هستی پیدا نموده و بستر اغنای نیازهای مراتب چهارگانه نفس خود را متناسب با مقتضیات زمانی و مکانی در فضای معماری فراهم آورد. بنابر دستاوردهای این پژوهش هر اثر معماری متناسب با مرتبه وجودی معمار آن، دارای یک مرتبه وجودی است و هر اندازه بستر مناس بتری برای کمک به انسان در شناخت خود و هستی، و در راستای رشد و تعالی انسان برای رسیدن به مقام انسان کامل و قرب الی ا... مهیا نماید، دارای مرتبه وجودی بالاتری بوده و از شایستگی بیشتری برخوردار خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

ضرورت قرینگی در معماری و طبیعت و بازکاوی آن از منظر اندیشه اسلامی

چکیده: هدف مقاله، تبیین اصل قرینگی در طبیعت، بر پایه‌ اندیشه اسلامی و بازبینی آن در معماری متناسب با این اندیشه است. روش کار مقاله متناسب با روش کار اندیشمندان اسلامی، استناد اصلی قرآن کریم، عقل و تجربه است. نتایج بر پایه مطالعات نظری بیان می‌دارد یکی از ویژگی‌های خالق طبیعت در خلقت خود، عارف بودن خالق به قرینگی اشیاء و نیازهای  اشیاء برای در کنارهم بودن است و متناسب با آن معمار است که باید به...

full text

بررسی اندیشه اتحاد اسلامی و بازتاب آن در شعر معاصر

یکی از مهم ترین ویژگی های شعر دور? مشروطه، تفاوت و نوع بینش شاعران نسبت به واقعیت های موجود است که منجر به خلق مضامین جدید شده است و به طور کلّی شعر را به سمت واقع گرایی سوق می دهد. یکی از موضوعات اصلی در شعر فارسی در عصر مشروطه «وحدت اسلامی» است که بخشی از مضامین و مفاهیم شعری این دوره را به خود اختصاص داده است. اما به وضوح می توان ابراز داشت که بسیاری از مفاهیم واقع گرای اشعار این دوره چون آزا...

15 صفحه اول

مؤلفه‌های اتحاد اسلامی در اندیشه امام و رهبری و جایگاه آن در انقلاب اسلامی

از اصلی‌ترین مبانی اندیشه، سیره و منش امام خمینی، که بازخورد بیرونی آن به‌عنوان سیاست راهبردی انقلاب اسلامی بروز نموده، توجه به اتحاد امت اسلامی است. به همین جهت، وحدت کلمه، پرهیز از تفرقه، تمرکز بر مشترکات، اتحاد و همدلی و منافع امت اسلامی از آموزه‌های اصیل و دیرین امام راحل و خلف صالحش، رهبر معظم انقلاب اسلامی است. واکاوی و بررسی مؤلفه‌ها و تعیین معیارهای این آموزه راهبردی، مسئله‌ای است که ای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 19

pages  79- 93

publication date 2017-09-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023